تاریخچه تاسیس
یک تاجر سوئیسی در سال ۱۸۵۹ میلادی هنگامی که از یک سفر تجاری باز می گشت شاهد وقایع بعد از جنگ در منطقه سولفورینو، مکانی در ایتالیای امروز، بود.
این جنگ خونین هزاران مجروح داشت که معالجه نکردن آنان منجر به مرگشان می شد. هانری دونان با از خود گذشتگی و با کمک همراهان خود و افراد محلی به مداوای مجروحین و حادثه دیدگان این جنگ پرداخت و بعدها خاطرات و دیدههای خود را در کتاب «خاطره ای از سولفورینو» منتشر کرد.
ایده های هانری دونان در این کتاب سرآغاز تشکیل کمیته بینالمللی صلیب سرخ در سال ۱۸۶۳ میلادی شد. این کمیته که شامل چندین کشور بود، تصمیم گرفت که در تمامی کشورهای جهان کمیته های کمک رسانی تشکیل دهد و یک نشان و علامت نیز برای این کمیته ها انتخاب کردند: برگردان رنگ پرچم کشور سوئیس که صلیبی سفید در زمینه سرخ بود، یعنی صلیبی سرخ بر زمینه ای سفید را برگزیدند و آن را نشان «صلیب سرخ» نام گذاری کردند.
پس از آن کشورهای مسلمان نیز به این کمیته پیوستند و برای خود برگردان رنگ پرچم کشور عثمانی که هلالی سفید در زمینه سرخ بود، یعنی هلال قرمز در زمینه سفید را به عنوان علامت این کمیته برگزیدند و آن را «جمعیت هلال احمر» نامیدند.
اکنون قریب به ۲۰۰ کشور عضو جمعیت هلال احمر و صلیب سرخ جهانی هستند و فعالیت های خود را بر اساس 7 اصل انجام می دهد که عبارتند از: ۱- انسانیت، ۲- خدمات داوطلبانه، ۳- بی طرفی، ۴- بی غرضی، ۵- استقلال، ۶- جهان شمولی، ۷- یگانگی
همچنین این جمعیت ها ۴ هدف را در فعالیت های خود دنبال می کند که شامل موارد زیر می شود:
۱- تلاش برای تسکین دردهای انسانها
۲- تلاش برای تامین سلامت انسانها
۳- تلاش برای تامین کرامت انسان ها
۴- تلاش برای ایجاد صلح و دوستی میان انسان ها
تشکیل هلال احمر در ایران
نخستین رویکرد تشکیل مؤسسه خیریه امدادی در ایران تحت حمایت دولت در سال ۱۳۰۱ خورشیدی صورت گرفت. در این سال به کوشش دکتر امیراعلم اقداماتی برای تأسیس شیر و خورشید با حمایت دولت انجام شد. در سال ۱۳۰۱، دکتر امیراعلم مقررات وضع شده از سوی صلیب سرخ جهانی برای جمعیتها را ترجمه و در اختیار احمد شاه قاجار، پادشاه وقت ایران قرارداد تا شاه آن را مطالعه کرده و مقدمات تشکیل جمعیت فراهم شود.
جمعیت شیر و خورشید سرخ نخستین و بزرگترین جمعیت خیریه ایران بوده که عهده دار وظایف مهم و متعددی در مسائل مربوط به امداد رسانی در حوادث غیرمترقبه و امدادی، تأسیس بیمارستان و درمانگاه، تهیه دارو و تجهیزات پزشکی، تربیت پرستار، نگهداری از کودکان بی سرپرست، ارائه برنامههای ویژه برای جوانان و برخی فعالیتهای عمرانی در داخل و خارج از کشور بوده است.
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در بهمن ماه ۱۳۵۷، دولت ایران در سال ۱۹۸۰ رسماً به فدراسیون جهانی اعلام کرد که از این پس به جای نماد شیر و خورشید سرخ، همانند دیگر کشورهای اسلامی از «هلال احمر» استفاده خواهد کرد.
جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران یک سازمان غیرانتفاعی ایرانی و عضوی از نهضت بینالمللی صلیب سرخ و هلال احمر است و در داخل کشور ایران و در برخی موارد در دیگر مناطق جهان به فعالیتهای امدادی و بشردوستانه فعالیت دارد. این سازمان دارای سازمانهای زیرشاخه متعددی است که طیف گستردهای از خدمات بشردوستانه، امدادی، پزشکی، بهداشتی، آموزشی را در سنین مختلف در بر میگیرند.
ارکان جمعیت هلال احمر در ایران
جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران دارای تشکیلات ذیل میباشد:
حوزه ریاست و ستاد جمعیت هلال احمر
حوزه دبیرکل جمعیت هلال احمر
سازمان امداد و نجات
سازمان جوانان
سازمان داوطلبان
سازمان تدارکات پزشکی
معاونت بهداشت، درمان و توانبخشی
معاونت آموزشی
معاونت پشتیبانی
هیات پزشکی حج
موسسه آموزش عالی هلال ایران
شرکت نساجی هلال
روزنامه شهروند
جمعیتهای هلال احمر استانی
بیمارستان نور افشار
مجتمع درمانی، دارویی هلال ایران